Het belang van breed motorisch bewegen

De motorische ontwikkeling van kinderen vormt de basis voor een gezond, actief en gelukkig leven. Toch daalt de kwaliteit van bewegen bij kinderen ten opzichte van vorige generaties. Daarom is het cruciaal om vandaag de kaart te trekken van brede motorische ontwikkeling (BMO). Breed motorisch bewegen betekent kinderen laten kennismaken met een ruime waaier aan bewegingservaringen, in plaats van ze al op jonge leeftijd te specialiseren in één sport of bewegingsvorm.

Fundamenten in de kindertijd

De kindertijd is een cruciale periode, vaak de ‘window of opportunity’ genoemd. In deze levensfase leggen kinderen de fundamenten van hun motorische vaardigheden. Kinderen die een brede motorische basis meekrijgen:

• zijn vaardiger in allerlei bewegingsvormen;
• ervaren meer plezier in sport en spel;
• lopen minder risico op blessures;
• en hebben meer kans op een levenslange actieve levensstijl.

Een veelzijdige motorische basis biedt kinderen dus niet alleen fysieke voordelen, maar ook meer plezier én motivatie om levenslang te blijven bewegen.

Wat is Brede Motorische Ontwikkeling?

Bij brede motorische ontwikkeling krijgen kinderen een zo gevarieerd mogelijk bewegingsaanbod. Dat betekent dat kinderen niet alleen specialistische vaardigheden aanleren, maar net blootgesteld worden aan een breed scala aan bewegingservaringen. Dit staat in contrast met een eenzijdige aanpak, waarbij de focus te vaak ligt op een beperkt aantal vaardigheden.

Een BMO-programma kan opgebouwd worden volgens de 12 fundamentele bewegingsvaardigheden (3 t.e.m. 8 jaar) of de 11 bewegingsfamilies (6 t.e.m. 12 jaar).

In de praktijk betekent dit dat kinderen regelmatig oefenen binnen drie grote categorieën van bewegingsvaardigheden:

• Locomotie – vaardigheden die en verplaatsing uitlokken zoals kruipen, lopen of springen;
• Objectcontrole – vaardigheden waarbij je een voorwerp manipuleert, bv. gooien/vangen/trappen van een bal of slaan met een racket;
• Evenwicht – het vermogen om het lichaam in balans te houden.

Programma’s zoals Multimove zijn goede voorbeelden waarin deze brede aanpak centraal staat. Idealiter krijgen kinderen van 3 tot 12 jaar minstens één uur per week gericht aanbod waarbij op jaarbasis een evenwichtige mix van vaardigheden wordt aangeboden.

Waarom is BMO belangrijk?

Een goede motorische ontwikkeling heeft niet alleen fysieke voordelen. Het ondersteunt ook de sociale, emotionele en cognitieve groei van een kind. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat kinderen die breed leren bewegen:

• meer spelplezier ervaren;
• een betere motorische ontwikkeling opbouwen;
• minder snel afhaken bij sportclubs (lagere drop-out);
• minder risico lopen op overbelasting en blessures;
• een betere behendigheid (agility) ontwikkelen.

Daarnaast heeft het beoefenen van verschillende sporten en bewegingscontexten (multisport) een positieve invloed op diverse aspecten van de ontwikkeling van kinderen, doordat het zorgt voor variatie in context.

Dit resulteert in:

• een betere ontwikkeling van communicatie- en cognitieve vaardigheden;
• meer leerkansen om te leren omgaan met hun emoties;
• een betere inschatting van zichzelf ten opzichte van leeftijdsgenoten;
• het bouwen aan een positief zelfbeeld.

Conclusie

De voordelen van breed motorisch bewegen zijn talrijk en onmiskenbaar. Als we willen dat onze kinderen opgroeien tot vaardige, zelfzekere en actieve volwassenen, moeten we hen nu de kans geven om veelzijdig te bewegen. Niet specialiseren, maar variëren is de sleutel. Want wie breed leert bewegen, beweegt beter – en beweegt levenslang.

Hoe SportieGo en SportieFun bijdragen aan Brede Motorische Ontwikkeling

De initiatieven SportieFun en SportieGo passen perfect binnen het kader van brede motorische ontwikkeling, omdat ze de principes van variatie en veelzijdigheid omarmen.

SportieFun, gericht op kinderen onder de 8 jaar, biedt een sportieve ontdekkingstocht van 24 lessen waarin de 12 fundamentele bewegingsvaardigheden centraal staan. Dit sluit naadloos aan bij het BMO-concept.

Activiteiten zoals dribbelen, klimmen, klauteren, slaan, vangen, werpen, duwen, trekken en evenwicht bewaren, stimuleren de motorische ontwikkeling op een holistische manier. Door deze basisvaardigheden op jonge leeftijd te prikkelen en te bevorderen, legt SportieFun een stevige fundering voor verdere sportieve en fysieke ontwikkeling, en draagt het bij aan de levenslange bewegingsgewoonte van kinderen.

SportieGo, voor kinderen van het tweede, derde en vierde leerjaar, is een omnisportclub die elke drie lessen een andere sport introduceert. Dit concept van multisport is cruciaal voor brede motorische ontwikkeling op een iets latere leeftijd. In plaats van vroegtijdige specialisatie, krijgen kinderen de kans om gedurende een jaar te ontdekken welke sport het beste bij hen past. Door pas later te specialiseren, vermindert SportieGo ook de kans op overbelasting en drop-out uit de sport, wat resulteert in meer sport- en beweegplezier op de lange termijn.

Beide programma's zijn dus uitstekende voorbeelden van hoe georganiseerde sportactiviteiten kunnen bijdragen aan de brede motorische ontwikkeling van kinderen, door hen een gevarieerd en stimulerend bewegingsaanbod te bieden dat verder gaat dan een eenzijdige focus. Dit is essentieel voor het bevorderen van vaardige, gelukkige en levenslang actieve individuen.

Springt jouw club mee op de BMO-kar?

Wil jij als sportclub werken aan de bewegingsvaardigheden van jongere generaties door in te zetten op een kwalitatieve brede motorische ontwikkeling?

Met deze 4 stappen kan je aan de slag:

• Maak een jaarplanning waarin je per week aanduidt welke vaardigheden aan bod komen. Zorg ervoor dat de 11 bewegingsfamilies of 12 bewegingsvaardigheden ongeveer even veel aan bod komen op jaarbasis.
• Zorg voor 1 les per week van minimaal 1 uur (of minimum 45 minuten indien gericht naar kleuters) gedurende het volledige sportseizoen (minstens 20 weken).
• Bepaal naar welke leeftijdsgroep je jouw initiatief wil richten.
• Communiceer het aanbod naar de ouders en benadruk daarbij de voordelen van het inzetten op brede motorische ontwikkeling. 

Neem contact op met Sportievak en vraag begeleiding rond brede motorische ontwikkeling.
Je ontvangt modeldocumenten waarmee je aan de slag kan, maar ook professioneel advies en ondersteuning op maat.

Voldoet jouw concept aan alle voorwaarden? Dan ontvang je een erkenning van Sport Vlaanderen. Zijn er nog aanpassingen nodig, dan helpt Sportievak jou bij het finetunen.